Tác dụng của giá đỗ
Giá đỗ
Giá đỗ (hay còn gọi là giá, giá đậu, củ giá hoặc quả giá) là hạt đậu xanh nảy mầm, dài chừng 3 đến 7 cm. Giá đỗ thường được ủ cho nảy mầm từ hạt đậu xanh, một số loại giá đỗ khác từ mầm đậu tương hoặc đậu Hà Lan được đánh giá là bổ hơn.
Giá đỗ giàu vitamin đặc biệt là vitamin C, khoáng chất, amino acid, protein và chất có nguồn gốc thực vật (phytochemicals), những chất cần để mầm cây phát triển, cũng là các chất bổ dưỡng cho người. Ăn giá hay mầm ngũ cốc cũng là một cách để tăng giá trị dinh dưỡng và khả năng hấp thụ dinh dưỡng của các loại đậu và ngũ cốc.
Theo một nghiên cứu, trong 100g giá đỗ xanh có 5,5g protid, 5,3 glucid, 38g Ca, 91mg P, 1,4mg Fe, 0,2mg vitamin B1, 0,13mg vitamin B2, 0,75mg vitamin PP, 0,09mg vitamin B6, 10mg vitamin C, giàu vitamin E với hàm lượng 15-25mg và cung cấp 44 calo. Vì thế, chúng được coi là rau sạch có lợi cho sức khỏe và đặc biệt giúp kéo dài tuổi thọ.
Giá đỗ rất nhiều vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe.
Tác dụng của giá đỗ đối với sức khỏe
1. Cung cấp chất dinh dưỡng
Giá còn cung cấp cho bạn đầy đủ các chất dinh dưỡng và vitamin như vitamin A, nhiều loại vitamin B, vitamin C và E. Vì vậy, giá thích hợp cho mọi lứa tuổi, đặc biệt là đối với những người thiếu vitamin.
2. Ăn giá đỗ giúp dễ tiêu
Giá có đủ chất dinh dưỡng, nhiều vitamin, giàu protein (ngang với sữa). Từ hạt đậu thành giá là quá trình tinh bột đã được kích hoạt thành loại đường đơn giản, dễ tiêu hóa. Chất béo trong giá nhiều nhưng không gây đầy bụng nên đặc biệt thích hợp với những người làm việc trí óc nhiều.
Loại chất béo thực vật này còn có thể kiểm soát cholesterol xấu trong máu nên luôn được chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng, đối với những người mắc bệnh tim mạch hay đang cần chế độ ăn kiêng giảm béo. Hơn nữa, giá cũng còn chứa nhiều men tiêu hóa rất tốt cho trẻ biếng ăn.
3. Giá đỗ có tác dụng giải độc
Thành phần vitamin phong phú với hàm lượng cao nên loại rau này có thể khử gốc tự do, giải độc đa năng nội ngoại sinh với nhiều nguồn gốc khác nhau, kể cả thạch tín.
4. Giá đỗ giúp ngăn ngừa ung thư
Đậu sau khi ngâm thành giá thì giá trị dinh dưỡng tăng cao: Vitamin B2 tăng 2-4 lần, caroten tăng 2 lần, vitamin C tăng 40 lần, vitamin B12 tăng 10 lần, nhóm B tăng 30 lần. Do đó, nó có khả năng khử gốc tự do, chống ôxy hóa, phòng chống viêm, ung thư, đặc biệt là ung thư vú.
Vitamin E giúp thụ thai dễ dàng, hạn chế phát triển bệnh Parkinson, chống xơ vữa mạch máu và yếu sinh lý.
5. Chứa nhiều enzyme và axít béo
Giá chứa rất nhiều enzyme chứa axít béo thiết yếu có lợi cho sức khỏe. Enzyme có vai trò như chất xúc tác cho các chức năng quan trọng của cơ thể, đồng thời nó cũng giúp chiết xuất các chất dinh dưỡng từ thức ăn và giữ lại những chất cần thiết cho cơ thể. Trong khi đó, axít béo thiết yếu có lợi cho sự phát triển và hoạt động của các cơ quan nội tạng.
6. Tăng cường hormon nữ
Mật độ tế bào tăng trường và các nguyên tố vi lượng có trong giá đỗ, đặc biệt là kẽm, omega3, các chất chống oxy hóa chính là những tố chất cần thiết cho phụ nữ. Làm đẹp, sáng da, ngăn ngừa lão hóa, hạn chế nhăn và thâm là những công dụng của giá đỗ mà rất nhiều chị em đã quá tường tận. Nhưng khả năng giúp bạn vượt qua giai đoạn khó khăn của thời tiền mãn kinh vì trong giá có chứa nhiều hormon nữ có thể nhiều bạn chưa biết. Người ta đã có tổng kết phụ nữ vùng Kyodo của nước Nhật dùng giá đỗ hàng ngày nên có lượng oestrogen cao hơn nhiều chị em phụ nữ phương Đông khác nên ít mặc rối loạn kinh nguyệt, kéo dài tuổi xuân và quá trình mãn kinh diễn ra chậm hơn.
7. Chữa nhiều bệnh
Trước hết là giảm béo. Tiếp đến là các bệnh tim mạch, huyết áp, cholesterol máu cao, ung thư, thoái hóa khớp, parkinson, alzheimer...
Giá đỗ có công năng thanh nhiệt giải độc, hạ hỏa, chỉ khát, thông tiểu, tiêu thực, trị bụng đầy tức, đi tiêu phân sống. Nó lại sinh tân dịch nên dùng tốt sau lao động ngoài nắng nóng. Giá đỗ có khả năng giải độc nói chung và một số kim loại độc, giải rượu. Khi khô cổ, khản tiếng, ngậm giá đậu cũng khỏi.
Theo Tây y, giá đỗ ngoài các vitamin, khoáng còn chứa men tiêu hóa, tốt cho trẻ biếng ăn.
Đỗ sau khi ngâm thành giá thì giá trị dinh dưỡng tăng cao: Vitamin B2 tăng 2-4 lần, caroten tăng 2 lần, vitamin C tăng 40 lần, vitamin B12 tăng 10 lần, nhóm B tăng 30 lần. Do đó, nó có khả năng khử gốc tự do, chống ôxy hóa, phòng chống viêm, ung thư, đặc biệt là ung thư vú. Vitamin E giúp thụ thai, chữa hiếm con, hạn chế phát triển bệnh Parkinson, chống xơ vữa mạch máu, yếu sinh lý.
Người Nhật dùng giá đậu xanh hằng ngày như một món ăn truyền thống. Có lẽ vì vậy mà phụ nữ vùng Kyodo có tỷ lệ oestrogen (nội tiết tố sinh dục nữ) cao hơn nhiều so với phụ nữ phương Đông khác, “chống” lại một cách có hiệu quả những rối loạn kinh nguyệt, làm chậm quá trình mãn kinh và kéo dài được tuổi thanh xuân của mình.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng Pháp, phụ nữ Nhật nhờ ăn giá đỗ nên họ ít có nguy cơ bị ung thư 5-8 lần so với phụ nữ phương Tây. Họ còn cho rằng, giá đỗ cho hiệu quả không kém thuốc Statin, hiện đang được sử dụng điều trị chứng thừa cholesterol. Phụ nữ châu Á nhờ ăn giá nên ít bị bệnh tim mạch, chế độ ăn kiêng với giá đỗ sẽ giảm được 4 kg so với ăn kiêng không có giá.
Giá đỗ rất tốt cho nam giới.
Tác dụng của giá đỗ đối với nam giới
- Đối với nam giới, chất bổ dưỡng quan trọng để gia tăng khả năng sinh sản là vitamin C và kẽm. Vitamin C là chất chống oxy hóa có mặt trong huyết tương của tinh trùng, giúp tinh trùng không bị vón cục và dính kết, vì vậy làm tăng cơ hội thụ thai.
- Vitamin E giúp cải thiện sức khỏe chung của tinh trùng. Tinh trùng có thể bị tổn thương bởi các gốc tự do. Vitamin E và vitamin C là những chất chống oxy hóa (antioxidant) có vai trò làm giảm số lượng các gốc tự do.
- Vitamin B12 tham gia vào sự trưởng thành của tế bào và tổng hợp DNA, là một trong những vitamin cần phải quan tâm nhất trong vô sinh. Thiếu hụt vitamin B12 làm giảm tính di động và số lượng tinh trùng.
- Các a xít béo Omega: Các a xít béo omega 3 và omega 6 có thể giúp cải thiện màng tinh trùng và giúp điều trị vô sinh nam.
Giá đỗ rất bổ nhưng cần phải lưu ý trước khi sử dụng: Không nên ăn quá 550g giá sống mỗi ngày. Luôn lựa chọn giá có chất lượng tốt, giá sạch, không ủ các chất kích thích có hại cho sức khỏe.
Tác dụng của giá đỗ đối với phụ nữ
Giá đỗ xanh có vị ngọt, nhạt, hăng, hơi tanh, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, chỉ khát, tiêu thực. Dược liệu thường được dùng dưới dạng tươi sống hoặc muối chua. Hàng ngày nếu ăn nhiều giá sống sẽ rất tốt cho sức khỏe, giúp phụ nữ tránh sảy thai khi mang thai. Lượng vitamin E trong giá rất cần thiết cho cơ thể, trong trường hợp thiểu năng sinh dục và khó sinh đẻ.
Phụ nữ có thai, huyết áp cao, dùng giá đậu tương đun kỹ lấy nước uống nóng. Ngày uống hai lần bệnh sẽ giảm hẳn.
Chữa bệnh da khô, nếp nhăn, đồi mồi, lấy 500 gram giá đậu tương khô, rang, tán nhỏ mịn, trộn rượu trắng. Uống 3 gram mỗi lần, ngày ba lần, liên tục ba tháng, da mặt sẽ tươi sáng và đẹp hơn.
Phụ nữ ít sữa sau khi sinh ăn giá sống cũng làm tăng tiết sữa. Ăn nhiều giá còn bảo vệ được tế bào của cơ thể ngăn ngừa quá trình lão hóa, kéo dài tuổi thọ. Khi bị ho có đờm, khô cổ, khản tiếng, háo khát, lấy giá sống trộn với ít muối, ép lấy nước, ngậm làm nhiều lần trong ngày. Để chữa ngộ độc thức ăn và kim loại, chứng bí đái, say rượu, uống nước ép giá sống pha thêm đường.
Dưa giá ăn đều hằng ngày chữa bụng đầy tức, ọc ạch, đi ngoài phân sống (vì trong men giá có nhiều lactic, một tác nhân thúc đẩy quá trình tiêu hóa thức ăn). Khi bị say rượu, uống ngay một cốc nước ép dưa giá sẽ có tác dụng tỉnh rượu nhanh hơn nước ép giá sống.
Theo tài liệu nước ngoài, ăn giá đỗ xanh hàng ngày có khả năng làm da mặt bớt khô, chống nếp nhăn. Vitamin E trong giá có tác dụng hấp thụ tia tử ngoại chống lão suy, tẩy sạch các chấm đen trên da mặt.
Gần đây các nhà nghiên cứu cho thấy phụ nữ Nhật Bản và Trung Quốc ít bị ung thư vú do ăn nhiều giá đỗ xanh. Ngoài ra, giá đỗ xanh còn giúp phụ nữ giảm nhẹ các thay đổi khó chịu ở thời kỳ mãn kinh.
Tác dụng của giá đỗ trong việc làm đẹp
Tác dụng giảm cân
Trong giá đỗ có chứa nhiều vitamin và protein nhưng lượng calo lại thấp, đồng thời từ đỗ thành giá là quá trình chuyển hóa tinh bột thành đường đơn giản giúp cơ thể dễ tiêu hóa, hấp thu hơn, hàm lượng chất xơ có trong giá đỗ cũng kích thích cho sự nhu động của ruột, giúp nhuận tràng, tiêu hóa hấp thu tốt. Chất béo có trong đỗ nhiều nhưng từ đỗ thành giá các chất béo chuyển hóa thành những chất đơn giản dễ hấp thu tiêu hóa hơn, giúp người ăn không bị đầy bụng khi ăn nhiều, điều này thích hợp cho những người thường xuyên làm việc trí óc nhiều. Loại chất béo thực vật này còn giúp hỗ trợ điều trị chứng thừa cholesterol máu đang ngày càng phổ biến, vì thế các bác sĩ luôn khuyên người bệnh tim mạch hay những người thừa cân, thực hiện chế độ giảm cân thì nên tăng cường ăn giá đỗ.
Làm đẹp da mặt, chống lão hóa
Để sở hữu một làn da mịn màng, không những phải chăm sóc bảo vệ nó ở bên ngoài mà còn phải cung cấp dưỡng chất cho nó từ bên trong thì làn da mới thực sự sáng đẹp khỏe lâu. Trong giá đỗ có chứa nhiều chất oxi hóa, vitamin E, vitamin C có tác dụng hấp thu tia tử ngoại, tẩy sạch các chấm đen trên da mặt,hạn chế nhăn và thâm, giúp da mặt bạn bớt khô, căng mịn màng trắng sáng hơn. Theo Đông y: Để chữa bệnh da khô, nếp nhăn, đồi mồi, lấy 500 g giá đậu tương khô đem rang lên, tán mịn, trộn với rượu trắng. Mỗi lần uống 3 g hỗn hợp này, ngày ba lần, liên tục ba tháng, da mặt sẽ tươi sáng và đẹp hơn.
Một nghiên cứu nữa cho thấy những phụ nữ ăn giá đỗ thường xuyên sẽ có hàm lượng estrogen trong cơ thể cao hơn những phụ nữ ít ăn giá đỗ, điều này giúp họ có được sức khỏe dẻo dai hơn, giảm các triệu chứng rối loạn kinh nguyệt, làm chậm quá trình mãn kinh.
Một số loại mặt nạ làm đẹp từ giá đỗ
Mặt nạ giá đỗ + mật ong (Da khô)
Các bạn ép giá đỗ lấy nước nè, sau đó trộn thêm với mật ong theo tỉ lệ 1:1. Tiếp đến, các bạn rửa mặt sạch, thoa hỗn hợp này lên da rồi đề 15 phút và rửa lại. Công thức này phù hợp với các bạn có làn da khô, xỉn màu.
Mặt nạ giá đỗ + bột yến mạch (Da nhạy cảm)
Với da nhạy cảm, các bạn chỉ cần trộn nước ép giá đỗ với yến mạch thành một hỗn hợp sệt sệt. Tiếp đến các bạn đắp mặt lạ như bình thường. Mặt nạ này sẽ giúp da bạn khỏe hơn, trắng dần theo từng ngày.
Mặt nạ giá đỗ + bột gạo (Da nhờn)
Kết hợp nước ép giá đỗ với bột gạo, da mặt của bạn sẽ bớt nhờn hơn. Đặc biệt mặt nạ này còn có thêm công dụng chống nắng.
Những lưu ý cần tránh khi ăn giá đỗ
1. Ăn giá đỗ quá 5 lần/tuần
Giá đỗ rất giàu vitamin, khoáng chất, protein, đặc biệt là vitamin C, E giúp đẹp da, làm chậm quá trình lão hóa cho phái đẹp. Đồng thời, giá đỗ có khả năng trợ giúp tiêu hóa, lợi tiểu, giảm cholesterol xấu, đẩy lùi nguy cơ bị bệnh tim mạch.
Với khá nhiều tác dụng cho sức khỏe nên giá đỗ được các bà nội trợ sử dụng thường xuyên trong bữa ăn hằng ngày.
Tuy nhiên, hiện nay, giá đỗ không chỉ được làm theo cách ngâm - ủ truyền thống nữa mà sử dụng một số chất kích thích để tăng năng suất.
Khi chúng ta ăn giá đỗ “bẩn” này thường xuyên, những hóa chất sẽ tích tụ dần trong cơ thể và để lại nhiều hệ lụy về sau, kể cả bệnh ung thư.
Vì vậy, dù “nghiền” giá đỗ đến đâu thì các bà nội trợ cũng chỉ nên ăn các món ăn từ giá đỗ không quá 5 lần/ tuần.
2. Xào giá đỗ với gan lợn
Giá đỗ xào gan lợn là món ăn quen thuộc đối với bữa ăn gia đình. Nhưng ít ai biết rằng sự kết hợp của 2 loại thực phẩm này là một sai lầm.
Vì trong giá đỗ có rất nhiều vitamin C, còn trong gan lợn lại có chứa lượng đồng lên tới 2,5mg/100g. Nếu chế biến chung 2 thực phẩm này, các thành phần trong gan lợn sẽ khiến vitamin C bị ôxy hóa, mất hết tác dụng.
3. Ăn giá sống
Giá đỗ chưa qua chế biến được ăn kèm với rau sống là món ăn ưa thích của người Việt. Tuy nhiên, giá không được chế biến sẽ rất dễ nhiễm vi sinh vật, có nguy cơ ngộ độc cao.
Bởi giá thường được làm ở nhiệt độ 35 độ C, là môi trường phát triển tốt nhất cho vi sinh vật. Vì vậy, khi dùng giá nên chần qua nước sôi hay rửa và ngâm nước sạch kèm theo ít muối.
4. Ăn khi bụng đói
Đặc tính của giá đỗ là tính hàn. Vì vậy, những người có biểu hiện chân tay lạnh, đau nhức chân tay, đi ngoài phân lỏng không nên ăn, nếu ăn vào sẽ làm bệnh tình nặng thêm.
Và đặc biệt, không ăn khi bụng đói vì sẽ không tốt cho đường ruột, dạ dày.
5. Ăn giá đỗ khi uống thuốc
Giá đỗ có tính giải độc nhưng nó cũng giải luôn tác dụng của thuốc. Vì thế nếu bạn đang uống bất kỳ một loại thuốc nào cũng không nên ăn giá đỗ gần với thời gian uống thuốc.
Đặc biệt nếu ăn phải loại giá đỗ “bẩn”, có thể sẽ khiến căn bệnh của bạn thêm trầm trọng.
