Tóc bạc sớm, nguyên nhân và cách điều trị
Thường khoảng 40 tuổi trở đi, nhiều người bắt đầu thấy xuất hiện tóc bạc. Số lượng tóc bạc tăng theo tuổi tác là do các tế bào melanocytes ở phần chân tóc không còn sản xuất ra được chất melanin.
Nhiều người thường hay băn khoăn tại sao tuổi còn trẻ mà tóc đã điểm nhiều sợi bạc. Theo các chuyên gia nghiên cứu khoa học, tóc bạc sớm do nhiều nguyên nhân như gien di truyền, không bảo đảm chế độ ăn uống, mất ngủ nhiều hay stress.
Một người trưởng thành có khoảng hơn 100.000 sợi tóc. Mỗi cọng tóc gắn với da đầu bằng một cái rễ bao quanh bởi nang chứa tế bào sắc tố để tạo cho tóc màu đen, vàng, đỏ hay nâu. Có 2 loại sắc tố, đó là eumelanin có màu nâu đậm hay đen và pheomelanin có màu vàng hung đỏ. Nang chân tóc này sản sinh ra sắc tố, do vậy màu của tóc là do nang chân tóc này quyết định.
Trong mầm tóc có các tế bào sắc tố sản xuất ra các hạt sắc tố melanin để tạo nên màu da, màu tóc. Nếu ở tế bào thượng bì có nhiều melanin chứa các sắc tố đen thì tóc sẽ đen, óng; và ngược lại. Cũng có khi trong máu thiếu các chất dinh dưỡng và hormon cần thiết cho cơ thể nên tóc bạc sớm. Ngoài ra, tình trạng stress, bệnh, tác dụng phụ của thuốc... cũng khiến tóc bị bạc sớm.
Mặt khác, hiện tượng tóc bạc sớm còn do một gien (các nhà khoa học cũng chưa biết chính xác đó là gien gì) bị đột biến hoặc hư hỏng. Cũng có người bạc tóc là do gien di truyền. Một số ít người mắc bệnh bạch biến ở da đầu cũng bị tóc bạc. Khi điều trị bạch biến, tóc có thể đen trở lại.
Ngoài ra, tóc bạc sớm còn do trong thức ăn thiếu các khoáng vi lượng như đồng, sắt, kẽm... và các loại vitamin B6, PP...
Tóc bạc sớm do rất nhiều nguyên nhân gây nên.
Nguyên nhân gây tóc bạc sớm
Hút thuốc lá và căng thẳng
Những thói quen xấu như hút thuốc, căng thẳng kéo dài có thể tác động trực tiếp lên da và tóc. Chất nicotin từ trong thuốc lá và hàm lượng vitamin B12 thấp được cho là nguyên nhân biến đổi màu tóc. Ngoài ra, khi cơ thể bị căng thẳng, mệt mỏi lâu ngày, mái tóc cũng vì thế mà suy yếu và “ngả màu”. Theo tiến sĩ Karthik Krishnamurthy, trung tâm y tế ở Montefiore (Mỹ), nên ăn các loại thực phẩm như gan và cà rốt vitamin, chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa có thể giúp bảo vệ tế bào chống lại độc tố và quá trình lão hóa sớm trên tóc.
Gen di truyền
Tóc bạc sớm phần lớn là do gen di truyền. Nang tóc chứa tế bào sắc tố, sản xuất melanin quyết định mái tóc của bạn màu sắc của bạn. Khi cơ thể bạn ngừng tạo ra melanin, tóc có biểu hiện như màu xám, trắng, bạc. Ngoài ra, chất melanin cũng cung cấp độ ẩm, vì vậy khi nó ít đi, tóc trở nên dễ gãy rụng. Nếu bố mẹ hoặc ông bà bị bạc tóc sớm, có thể bạn sẽ không tránh khỏi tình trạng này. Theo David Bank, Giám đốc Trung tâm Da liễu ở New York : "Không có nhiều cách thực sự hiệu quả để bạn can thiệp vấn đề di truyền này”.
Chế độ dinh dưỡng
Dinh dưỡng kém cũng được cho là có ảnh hưởng đến việc sản xuất melanin, nhất là khi cơ thể nhận được quá ít protein, vitamin B12. Nên duy trì một chế độ ăn uống khỏe mạnh, cân bằng có thể giúp giữ cho mái tóc khỏe mạnh. Do đó, khi mái tóc bạc sớm, một phần cũng có thể là lời cảnh báo sức khỏe bạn đang có vấn đề.
Rối loạn tuyến yên, tuyến giáp
Rối loạn tuyến giáp là nguyên nhân hàng đầu khiến việc sản xuất hormone bị đình trệ khiến tóc bạc sớm. Biểu hiện cụ thể, khi tuyến giáp bị rối loạn, tóc cũng trở nên khô và dễ gãy, dễ chẻ ngọn hơn. Ngoài ra, tóc cũng sớm bạc nếu tuyến yên bị rối loạn chức năng với những dấu hiệu như cơ thể mệt mỏi, huyết áp thấp, rụng tóc. Vì thế, khi mái tóc có triệu chứng như vậy, bạn nên tới bác sĩ để có được lời khuyên và cách chăm sóc, chữa trị tốt nhất thay vì tự uống thuốc từ bên ngoài.
Do sức khỏe, lối sống
Việc điều trị hiện nay còn nhiều khó khăn, chưa có loại thuốc nào chữa trị triệt để tình trạng tóc bạc sớm mà chỉ dừng ở mức độ giảm tóc bạc như hà thủ ô, gội bồ kết, uống thuốc hair tonic...
Theo đông y, tình trạng tóc bạc sớm trước tuổi là do tinh huyết không đầy đủ, suy nghĩ nhiều. Nhiều người cho rằng tóc bạc sớm là do máu xấu. Tóc chính là phần huyết dư, vì thế khi cơ thể của người có tạng thận sung mãn, tinh huyết đầy đủ thì tóc sẽ đen, bóng, lâu bạc. Ngược lại, nếu tinh huyết không đầy đủ thì tóc dễ gãy, dễ rụng và mau bạc. Tóc bạc có yếu tố di truyền nhưng những người suy nghĩ căng thẳng cũng làm cho tóc mau bạc.
Một số nguyên nhân khác gây tóc bạc sớm
Chế độ ăn uống không cân bằng. Ăn quá nhiều thịt và đồ ngọt. Ít ăn rau xanh và hoa quả. Để tóc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài. Cơ thể thiếu các vitamin và khoáng chất thiết yếu, đặc biệt là 2 loại vitamin B và E... Ngoài ra, bạc tóc có liên quan đến yếu tố di truyền, mắc các bệnh do virut, bệnh về thận, rối loạn hormon, nhất là các hormon sinh sản và tuyến giáp; Lạm dụng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc kháng sinh... Hiện nay vẫn chưa có loại thuốc nào điều trị tận gốc căn bệnh này, tuy nhiên, có thể ngăn ngừa và đẩy lùi bệnh bằng các cách sau: Tăng cường bổ sung các vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Cần đặc biệt chú ý tới các vitamin A, C, E, vitamin B5, riboflavin và axit folic. Tránh nhổ tóc khi có hiện tượng tóc bạc vì khi nhổ tóc, các nang ở chân tóc bị phá vỡ, tạo điều kiện cho huyết thanh tràn ra ngoài và ảnh hưởng tới các nang của các sợi tóc khác. Đối với những người tóc bạc nhanh và nhiều, có thể áp dụng một số bài thuốc dân gian như nhuộm bằng nước ép cây cỏ mực, nước đỗ đen cô đặc để chấm chân tóc hằng ngày. Tuy nhiên, nếu dùng theo phương pháp thuốc nam thì phải kiên trì và lâu dài mới có hiệu quả. Ngoài ra, Đông y cũng có những bài thuốc uống giúp tóc đen, cháu có thể khám bác sĩ Đông y để được kê đơn điều trị. Theo Đông y, những người thận kém dễ bạc tóc sớm nên phải bổ thận. Trừ trường hợp bạc tóc theo gen thì hiện nay cũng chưa có thuốc nào trị hiệu quả. Cháu cần chú ý chế độ dinh dưỡng giàu các chất như đã nói ở trên để dưỡng tóc tốt hơn.
Cách điều trị tóc bạc sớm
Giải pháp Nhuộm tóc: Nhuộm tóc là cách thông thường được áp dụng vì có tác dụng hiệu quả tức thì, nhưng thuốc nhuộm tóc là hóa chất độc hại. Người ta nghiên cứu rằng với người nhuộm tóc hơn 1 lần trong tháng có khả năng gây ung thư bàng quang lên gấp 2 lần.
Nếu do gene di truyền thì tóc bạc sớm không phải là bệnh, nhưng nếu do thiếu hụt dinh dưỡng dẫn đến tóc bạc sớm thì được coi là dấu hiệu của bệnh, cần điều trị đông y cho rằng can thận suy yếu, tinh huyết thiếu hụt là biểu hiện cơ quan trong cơ thể bắt đầu già đi.
Giải pháp điều trị từ gốc trong Đông y: Trong Đông y, điều trị bệnh thường phải bắt nguồn từ nguyên nhân để điều trị tận góc và cho kết quả lâu dài, nhưng đồng thời quá trình điều trị cần duy trì, kiên nhẫn để hiệu quả cao nhất. Với bệnh tóc bạc sớm, Đông y thường dùng vị thuốc Hà Thủ Ô để điều trị và cho kết quả cao.
Bài thuốc đông y chữa tóc bạc sớm
Hà thủ ô
- Ngâm hà thủ ô với đậu đen (loại hạt nhỏ) một đêm, sáng ra cho vào nồi nấu sôi độ 2 giờ, sau đó lấy hà thủ ô ra riêng đem phơi nắng. Buổi tối lại đem hà thủ ô tiếp tục ngâm với đậu đen (lấy đậu mới khác), rồi sáng hôm sau lại nấu như trên, lấy hà thủ ô ra riêng đem phơi nắng... Cứ thế làm liên tục đến lần thứ 9 thì lấy hà thủ ô đó đem sao vàng rồi sử dụng. Thường người ta dùng hà thủ ô đỏ để chữa tóc bạc sớm. Hà thủ ô trắng có vị đắng, ít được dùng và không nên cho người hư yếu, cơ thể hàn (lạnh).
- Dùng hà thủ ô 60 g, trứng gà 3 quả. Sắc hà thủ ô, lấy nước bỏ bã rồi đập trứng vào đun chín là được. Ngày ăn 1 lần.
- Dùng hà thủ ô 30 g, gà mái 1 con, gia vị vừa đủ. Gà làm thịt, mổ bụng, rửa sạch. Hà thủ ô nghiền thành bột đựng trong túi vải buộc chặt rồi cho vào bụng gà. Tất cả đem hầm bằng nồi đất thật nhừ, chế thêm gia vị, dùng làm canh ăn trong ngày.
Tang thầm (quả dâu tằm chín)
Dùng trái dâu tằm ngâm rượu, cứ một lớp dâu tằm thì cho một lớp đường, rồi đem ủ trong 20 ngày, lấy ra đem ngâm trong rượu nếp 40 độ trong 2 tháng. Dùng nước ngâm đó để dùng, mỗi ngày một cốc 50 ml trước bữa ăn.