Càng cố quên những kí ức không hay càng gây hại cho não bộ

Một nghiên cứu mới đây đã chỉ ra, việc kìm nén và cố quên đi những kí ức không hay sẽ làm giảm hành động vô thức trong tương lai. Trước đây, giới khoa học cho rằng những kí ức mà bạn cố gắng lãng quên vẫn tồn tại ở trong tiềm thức não bộ và sẽ gây ảnh hưởng tới hành vi một cách bản năng.

Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu mới này đã bác bỏ quan điểm đó. Cụ thể hơn, nhóm nghiên cứu cho rằng việc hạn chế nhớ những kí ức này sẽ phá hỏng sự lưu giữ kí ức trên vùng não bộ điều khiển cảm giác.

Nhóm các nhà khoa học từ Viện khoa học thần kinh lâm sàng ĐH Cambridge và Phòng nghiên cứu não bộ – nhận thức của MRC đã tập trung nghiên cứu việc cố quên đi các kí ức xâm nhập qua thị giác (hình ảnh từng nhìn thấy trong quá khứ), bởi phần lớn những kí ức không mong muốn thường xuất hiện dưới dạng hình ảnh.

Sau khi gặp một biến cố, phần lớn mọi người sẽ tường thuật lại hình ảnh cũ và cố đẩy chúng ra khỏi bộ nhớ như một cách để đối phó. Theo đó, tần số xuất hiện của những kí ức này giảm dần theo thời gian.

Việc ức chế kí ức sẽ làm giảm tác động của chúng lên não bộ, quyết định các hành vi trong tương lai.

Qua đây, nhóm nghiên cứu hiểu sâu hơn về trường hợp rối loạn tâm lý hậu chấn thương ở nhiều đối tượng, khi bộ não hoạt động không theo cơ chế kể trên.

Các tình nguyện viên tham gia nghiên cứu được xem cặp hình ảnh có chữ đi kèm, để khi nhắc tới chữ này, hình ảnh sẽ tự động xuất hiện trong trí não. Sau khi học thuộc những cặp chữ-hình ảnh trên, tình nguyện viên được chụp cảm ứng từ não bộ để kiểm tra hoạt động của não trong 2 trường hợp: nhớ ra hình ảnh khi nhắc tới phần chữ, hoặc cố gắng xóa hình ảnh đó khỏi trí nhớ.

Để tiến hành kiểm tra phản ứng vô thức, nhóm nghiên cứu đã cho các tình nguyện viên xem hình ảnh trên nhưng đã bị bóp méo. Kết quả cho thấy, mọi người nhận ra tốt hơn, mặc dù không hề nhớ mình đã từng nhìn thấy gì.

Lý giải hiện tượng này, nhóm nghiên cứu cho biết, việc ức chế phần kí ức khỏi nhận thức đã ngăn cản hoạt động của vùng não hình ảnh, phá vớ kí ức hình ảnh giúp người ta nhìn tốt hơn.

Việc ngăn cản các ký ức không mong muốn giúp làm giảm khả năng ghi nhớ có ý thức của con người, qua đó giúp hiểu rõ hơn về cách con người thích nghi sau khi trải qua chấn động tâm lý.