Bệnh cảm cúm và cách phòng chống

Bệnh cảm cúm là gì?

Cảm cúm thông thường là nhiễm virut đường hô hấp trên, mũi và cổ họng gây ra (có rất nhiều chủng khác nhau, hơn 200 loại virut có thể gây ra cảm cúm thông thường). Đối tượng dễ mắc cảm cúm là người cao tuổi, trẻ em, phụ nữ mang thai, những người có sức miễn dịch kém cũng dễ bị cảm cúm. Bệnh xảy ra quanh năm song tần suất bệnh cao nhất trong khoảng thời gian từ đầu mùa thu đến cuối mùa xuân. Nguyên nhân chủ yếu do thời tiết thay đổi từ nóng chuyển sang lạnh, ẩm thấp đột ngột, cơ thể không điều tiết thích ứng kịp thời nên dễ mắc cảm cúm.

Con đường lây nhiễm

Bệnh lây truyền từ người bị cúm sang người chưa nhiễm. Virut cúm xâm nhập vào cơ thể thông qua miệng hoặc mũi. Các virut có thể lây lan qua các giọt nhỏ trong không khí khi một ai đó bị bệnh ho, hắt hơi, nói hoặc qua tiếp xúc trực tiếp lây lan qua đồ vật, cầm nắm dụng cụ, khăn, đồ chơi hoặc điện thoại.

Các biểu hiện

Các triệu chứng của cảm cúm thường xuất hiện khoảng 1 - 3 ngày sau khi tiếp xúc với một virut cảm cúm. Các dấu hiệu và triệu chứng của cảm cúm thông thường có thể bao gồm: Cơ thể đau nhức hoặc đau đầu nhẹ, hắt hơi, chảy nước mắt, hơi sốt, người mệt mỏi, chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi, ngứa hoặc đau họng, ho…

Điều trị muộn có nhiều biến chứng

Do bệnh cảm cúm thường có nhiều biểu hiện nhẹ với các triệu chứng rất phổ biến như sốt, ho dai dẳng trong một vài ngày nên nhiều người chủ quan cho rằng bệnh sẽ tự khỏi nên ít đến cơ sở y tế khám. Tuy nhiên, nếu không điều trị hoặc điều trị quá muộn cũng có thể gây biến chứng nguy hiểm dẫn đến viêm phổi, suy hô hấp, nhất là với những người có sức đề kháng kém như phụ nữ có thai, người già, trẻ nhỏ, người mắc bệnh tim, phổi mạn tính, mắc bệnh suy giảm miễn dịch,…

Những biến chứng thường gặp là:

Viêm tai giữa: Xảy ra khi vi khuẩn hoặc virut xâm nhập vào phía sau màng nhĩ. Đây là một biến chứng của cảm cúm phổ biến ở trẻ em. Dấu hiệu và triệu chứng điển hình bao gồm đau tai, và trong một số trường hợp nước mũi màu xanh hoặc màu vàng từ mũi đi kèm với một cơn sốt sau một cảm cúm thông thường. Đối với trẻ nhỏ biểu hiện đơn giản chỉ có thể khóc hoặc ngủ li bì.

Viêm xoang: Ở người lớn hoặc trẻ em, cảm cúm kéo dài không điều trị tái đi tái lại có thể dẫn đến viêm xoang.

Hội chứng Reye ở trẻ em: Nguy hiểm nhất là hội chứng Reye ở trẻ em (hội chứng Reye rất ít gặp nhưng biến chứng rất trầm trọng, tỷ lệ tử vong cao). Hội chứng Reye hay xảy ra nhất trong khoảng từ 2 - 16 tuổi, vài ngày sau khi bị cúm. Khi các triệu chứng của cúm có vẻ như đang bớt dần, trẻ đột nhiên buồn nôn và nôn mửa. Sau đó khoảng 1-2 ngày, trẻ lờ đờ hoặc mê sảng, giật kinh phong rồi đi dần vào hôn mê và có thể tử vong rất nhanh. Do vậy, khi có các triệu chứng của cảm cúm cần điều trị ngay theo chỉ định của bác sĩ, không nên coi thường bệnh mà nguy hại cho sức khoẻ.

Không tự ý điều trị bằng kháng sinh

Khi bị cảm cúm rất nhiều người thường tự ý mua các loại thuốc kháng sinh, hạ sốt về uống mà không đến cơ sở y tế khám. Điều này hết sức nguy hiểm bởi kháng sinh chỉ tiêu diệt hoặc kìm hãm được các vi khuẩn chứ không có tác dụng đối với virut nên việc tự điều trị kháng sinh với cảm cúm là không đúng và sẽ không giúp bệnh thuyên giảm và làm gia tăng tình trạng kháng thuốc. Thuốc kháng sinh chỉ được dùng nếu có biểu hiện của nhiễm khuẩn và phải dùng theo chỉ định của thầy thuốc.

Chủ động phòng bệnh

Các chuyên gia y tế cảnh báo, bệnh cảm cúm lây truyền do virut cúm từ người bệnh phát tán vào môi trường xung quanh, gia tăng mạnh trong thời gian này là do thời tiết trở lạnh. Để phòng chống bệnh cảm cúm, mọi người cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân: Rửa tay hàng ngày bằng xà phòng với nước sạch, thường xuyên súc miệng với nước muối ấm, có thể nhỏ mắt, nhỏ mũi bằng dung dịch natriclorid 0,9% hàng ngày… Che miệng khi ho và hắt hơi, không khạc nhổ bừa bãi. Vệ sinh nhà ở, bếp, phòng ngủ cho thoáng, nhiều ánh sáng, không vứt rác tùy tiện…

Hạn chế tiếp xúc với người bệnh, tránh đến chỗ đông người khi có dịch cảm cúm; Khi tiếp xúc phải đeo khẩu trang để tránh lây nhiễm. Người bị cảm cúm cần nghỉ ngơi, tốt nhất là hạn chế tiếp xúc với mọi người xung quanh để tránh lây lan virut. Ăn uống đủ chất, tăng cường bổ sung các loại vitamin nhất là vitamin C giúp nâng cao sức đề kháng cho cơ thể, các thực phẩm giàu vitamin C kể cả là uống thuốc hay các loại hoa quả như táo, cam, quýt, bưởi… đều có tác dụng làm giảm triệu chứng của cúm.

Do bệnh cảm cúm xảy ra quanh năm và ai cũng có thể lây cúm nên việc tiêm vắc-xin phòng bệnh là biện pháp hữu hiệu nhất, tốt nhất nên tiêm khi cơ thể khoẻ mạnh để cơ thể sinh kháng thể phòng chống cúm hiệu quả.