Quả óc chó

Cây óc chó

Tên khoa học:Juglans regia L.

Tên gọi khác: Hạnh đào, hoàng đào, cát tuế tử, phan la tư, hồ đào.

Tính vị, quy kinh: Vị ngọt, tính ôn, không độc. Quy kinh: phế, thận.

Bộ phận dùng: Quả.

Đặc điểm dược liệu: Quả hình cầu, vỏ cứng. Nhân chia thành 4 thùy, nhiều rãnh nhăn nheo trông như óc chó.

Phân bố vùng miền: Việt Nam (Lào Cai, Hà Giang, Tuyên Quang, Cao Bằng), TQ, Châu Âu.

Thời gian thu hoạch: Thu nhân từ tháng 9 – 10.

Mô tả cây óc chó

Cây to, sống lâu năm, cao đến 20m rụng lá về mùa đông. Vỏ thân màu xám tro, có vết nứt dọc song song. Lá kép lông chim, mọc so le, không có lá kèm, thường 5 – 9 lá chét hình trứng, to dần về phía đầu, gốc tròn, đầu hơi nhọn, mép nguyên không cuống hình trứng thuôn, hai mặt nhẵn hoặc có ít lông ở gân chính mặt dưới, khi vò ra có mùi thơm đặc biệt; cuống dài.

Hoa đơn tính, cùng gốc, màu lục vàng, kèm lá bắc sớm rụng. Hoa đực mọc ở kẽ những lá đã rụng , tụ họp thành hình đuôi sóc rủ xuống; mỗi hoa ở một kẽ lá bắc, kèm thep có 2 lá con. Nhị 10 – 20, có chỉ nhị ngắn, đỉnh có bao phấn 2 ngăn quay vào trong. Hoa cái mọc đơn độc, thưa hoặc mọc 2 -3 cái ở đầu cành. Lá đài và cánh hoa rất nhỏ, bao gồm 4 – 6 vẩy, bầu hạ, vòi nhụy ngắn. Bầu 1 ngăn, có 1 tiểu noãn mọc thẳng. Có 4 vách giả chia bầu thành 4 ngăn giả.Quả hạch, có vỏ mẫm, đường kính 3 – 4cm. Vỏ dày và có phần hóa gỗ, nhân nguyên ở phía trên, chia làm 4 thùy nhân có nhiều rãnh nhăn nheo trông như khối óc chứa nhiều chất béo.Mùa hoa: mùa hạ tháng 3 -5, quả chín vào các tháng 9 – 10.

Phân bố

• Thế giới: Phân bố rải rác ở vùng ôn đới ẩm và vùng nhiệt đới núi cao. Cây óc chó có nguồn gốc từ vùng Himalaya (Ấn Độ, Trung Quốc), cây du nhập sang Nam Âu. Mọc hoang ở những nước vùng đông nam châu Âu tới tận Nhật Bản. Hiện được trồng ở những nước ôn đới châu Âu, tại Trung Quốc.
• Việt Nam: Di thực, được trồng ở một số tỉnh như Lào Cai, Tuyên Quang, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn.
• Cây thích nghi với điều kiện khí hậu mát và ẩm quanh năm.

Bộ phận dùng

• Hạt, lá và vỏ quả, màng ngăn cách trong nhân.

Thu hái, chế biến và bảo quản quả óc chó

Muốn hái lá thường hái suốt mùa hạ, tốt nhất vào các tháng 6 – 7. Chọn những lá xanh tốt, thường chỉ hái lá chét, hoặc hái toàn lá, sau đó lọc lấy lá chét, phơi thành lớp mỏng cho đến khô để khỏi phải đảo luôn. Không dùng những lá rụng hoặc lá thu hái vào mùa thu. Thường người ta hay dùng lá tươi làm thuốc vì hoạt chất còn nguyên vẹn, giã ép lấy nước. Lá phơi khô bảo quản cẩn thận có màu lục, mùi thơm, vị đắng, chát. Nếu dùng nhân thì đợi các tháng 9 – 10 khi quả chín hái về, bóc lấy vỏ ngoài, phơi khô, gọi là thanh long y.Hạch gồm nhân và vỏ cứng phơi khô gọi là hồ đào. Lấy quả hạch, đập lấy nhân phơi khô gọi là hồ đào nhân và phần vách gọi là phân tâm mộc phơi hay sấy khô.

Thành phần hóa học của hạt óc chó

• Nhân quả chứa protein, dầu mỡ, carbonhydrat, chất xơ, chất vô cơ (Na, Ca, K, Mg, Fe, Cu, P, S, Cl, As, Zn, Co, Mn). Ngoài ra còn có lecithin, globulin trong đó có cystin, tryptophan.
• Quả chưa chín chứa nhiều acid ascorbic.
• Bộ phần khác của cây chứa α – hydrojuglon glycoside. Chấy này thủy phân cho glucose và α – hydrojuglon, chất béo (acid palmitic, acid stearic, acid oleic, acid linoleic, acid linolenic), protein, carbonhydrat, chất xơ, Ca, P, Fe.
• Bột vỏ quả còn chứa lignin, furfural, pentosane, methylhydroxylamin, đường, tinh bột.
• Lá chứa nhiều acid ascorbic.
• Vỏ thân và vỏ quả, lá chứa nhiều tannin.

Quả óc chó chứa nhiều dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.

Tác dụng của quả óc chó

1. Tốt cho phụ nữ mang thai và em bé

Một trong những lợi ích đáng chú ý của hạt óc chó là có khả năng ngăn chặn những cơn buồn nôn khi mang thai của các mẹ bầu.

Sử dụng quả óc chó khi mang thai giúp bổ sung Omega 3, Axit Amin L-Arginne, phốt pho và Vitamin E. Trong đó hàm lượng Omega 3 gấp ba lần trong cá hồi, giúp đại não của thai nhi và trẻ nhỏ phát triển toàn diện.

Theo khoa dinh dưỡng y tế công cộng tại Mỹ, sử dụng quả óc chó khi mang thai sẽ giảm 50% nguy cơ các bệnh dị ứng ở trẻ em.

Nhóm các axit béo không bão hòa (PUFA) cải thiện tế bào miễn dịch đường ruột giúp bé ít bị dị ứng. Vitamin B complex như folate, riboflavin, thiamin... là những dưỡng chất cần thiết cho phụ nữ mang thai.

2. Quả óc chó thực phẩm tốt cho trí não

Các cuộc nghiên cứu đã chỉ ra axit béo Omega 3 có trong quả óc chó giúp duy trì chất béo cấu trúc, loại chất này chiếm đến 60% bộ não.

Bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết sẽ giúp tăng cường trí nhớ, đồng thời giảm nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cũng như các vấn đề về hành vi.

Đặc biệt là bổ não, do chứa nhiều DHA và giàu Omega 3, đây là một loại chất không thể thiếu cho sự phát triển của não bộ.

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng ăn hạt óc chó có thể cải thiện chức năng não, có thể giúp giảm trầm cảm và suy giảm chức năng não liên quan đến tuổi tác. Đặc biệt tốt đối với người cao tuổi, sử dụng thường xuyên quả óc chó giúp cải thiện đáng kể trí nhớ.

Và trẻ em ăn óc chó đều đặn thì não hoạt động minh mẫn và phát triển tốt hơn, giúp trẻ tiếp thu hiểu biết nhanh hơn.

3. Quả óc chó giúp kiểm soát bệnh tiểu đường

Các chuyên gia thuộc Đại học Wollongong (Úc) nghiên cứu: mỗi tuần ăn hạt óc chó khoảng 30g trong vòng ít nhất 1 năm, sẽ giảm nguy cơ bệnh tiểu đường loại 2 khoảng 30% so với những người không bao giờ ăn các loại hạt.

Với người béo phì nguy cơ bệnh tiểu đường là khá cao.

Khảo sát được thực hiện ở 50 người bị thừa cân mắc bệnh tiểu đường, chia làm 2 nhóm: một nhóm được bổ sung quả óc chó vào chế độ ăn, nhóm còn lại ăn theo chế độ ăn ít chất béo.

Sau một thời gian nhóm ăn quả óc chó mỗi ngày có nồng độ insulin cải thiện đáng kể nhờ sự hiện diện của chất béo không bão hòa trong chế độ ăn uống. Từ đó giúp kiểm soát tốt bệnh tiểu đường do Insulin có tác dụng khống chế lượng đường trong máu.

4. Hạt óc chó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Trong quả óc chó có chứa chất chống oxy hóa Polyphenol giúp ngăn ngừa các cục máu đông nguyên nhân chính gây ra các cơn đau tim.

Chất này kết hợp với Omega 3, các loại vitamin, chất xơ và khoáng chất sẽ giúp loại trừ cholesterol xấu trong cơ thể, là tác nhân ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tim mạch.

Nếu sử dụng đúng cách, một lượng axit béo Omega 3 phù hợp có thể giúp chữa tim đập thất thường hay chứng loạn nhịp tim.

5. Giảm nguy cơ ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, tuyến tụy

Ung thư là một nhóm các bệnh đặc trưng bởi sự phát triển tế bào bất thường.

Nhiều loại ung thư có thể được ngăn ngừa bằng cách ăn uống lành mạnh, tập thể dục và tránh những thói quen không lành mạnh.

Axit ellagic là hợp chất chống oxy hóa rất hữu ích trong cuộc chiến chống ung thư, giúp tăng cường hệ miễn dịch và có thể giúp bệnh nhân ung thư nhanh chong phục hồi trong giai đoạn hóa trị hay xạ trị.

Các nhà khoa học đã tiến hành thí nghiệm: cấy khối u vào 40 con chuột bạch và chúng được chia thành 2 nhóm.

• Nhóm một hàng ngày được ăn 28 gam quả óc chó cung cấp 18% lượng calo.
• Nhóm còn lại thì được áp dụng với chế độ ăn uống bổ sung vitamin, khoáng chất, dầu bắp và chất xơ ngang bằng với lượng calo nhóm đầu đã dùng.

Sau 35 ngày, những con chuột ăn quả óc chó khối u đã thu nhỏ đáng kể bằng khoảng một nửa khối u của những con chuột nhóm còn lại.

Các nhà khoa học nhận thấy ăn khoảng 6 - 16 quả óc chó/ngày để được cung cấp axit béo Omega 3, chống oxy hóa và phytosterols, Axit Alpha Linolenic... có thể giảm nguy cơ mắc ung thư vú, ngăn chặn và làm chậm tiến triển bệnh ung thư tuyến tiền liệt, tuyến tụy... làm chậm sự phát triển của tế bào khối u.

6. Ngăn ngừa sỏi túi mật bằng quả óc chó

Những người lớn tuổi, người hay uống bia rượu, người có vòng eo khoảng 90cm ở nữ và 95cm ở nam giới là những đối tượng có tỷ lệ mắc bệnh sỏi túi mật rất cao.

Khi mặt trong của túi mật bị viêm tấy sẽ khiến cho mật bị vướng. Bị đóng kín quá lâu thì mật sẽ tụ lại trong túi mật và theo thời gian sẽ kết tủa tạo thành sỏi mật.

Sử dụng quả óc thường xuyên và đúng liều lượng (30g quả óc chó mỗi ngày) giúp giảm đáng kể nguy cơ bệnh sỏi túi mật vì chúng chứa nhiều hợp chất giúp ngăn ngừa bệnh sỏi túi mật.

7. Quả óc chó giúp làm giảm huyết áp

Huyết áp cao hay thấp đều không tốt cho cơ thể.

Huyết áp tăng cao ảnh hưởng tới tất cả các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là tim, não, thận, mắt, mạch máu... gây nguy hiểm đến mạng bệnh nhân.

Vì chứa chất béo không bão hòa giúp bổ sung dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, giúp giảm huyết áp, duy trì và đưa huyết áp về mức ổn định. Ngoài ra, óc chó còn giúp lớp màng động mạch khỏe mạnh hơn.

8. Điều trị viêm loét dạ dày một cách tự nhiên

Hầu hết tình trạng viêm loét dạ dày là do vi khuẩn H. Pylori gây ra, không phải do thức ăn cay nóng, stress hay axit.

Tuy nhiên, bạn có thể giảm triệu chứng và chữa lành viêm loét bằng cách ăn uống phù hợp và thay đổi lối sống.

Đun một ít bột quả óc chó đã nghiền trong 15 phút, lọc lấy nước và thêm mật ong có thể chữa viêm loét dạ dày. Uống hỗn hợp này 2-3 lần một ngày, bệnh loét dạ dày sẽ nhanh chóng biến mất.

9. Làm giảm cholesterol trong máu

Cholesterol trong máu tăng cao là yếu tố gây nhiều bệnh ở tim mạch như tai biến, đau tim, xơ vữa động mạch.

Giảm cholesterol là việc làm cần thiết để duy trì sức khỏe của tim mạch.

Quả óc chó chứa các axit béo thiết yếu, protein, carbohydrate, vitamin và các khoáng chất thiết yếu giúp giảm cholesterol xấu trong cơ thể, làm giảm hấp thu của ruột non đối với cholesterol, loại bỏ những "chất bẩn" bám trong lòng mạch, làm sạch máu huyết.

Quả óc chó còn có tác dụng phòng ngừa xơ cứng động mạch, dùng điều trị bệnh đái tháo đường týp 2.

10. Giúp nhuận tràng, phòng táo bón hiệu quả

Táo bón là trạng thái đi tiêu phân khô cứng, muốn đi mà không đi được, thời gian đi tiêu lâu hoặc nhiều ngày mới đi tiêu gây cảm giác rất khó chịu nếu để lâu ngày sẽ dẫn tới bệnh trĩ trầm trọng.

Người bệnh mắc táo bón rất khổ sở trong việc sinh hoạt và ảnh hưởng tới sức khỏe như: đau bụng, đầy hơi, đau đầu.

Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến táo bón, trong đó phải kể đến chế độ ăn uống và sinh hoạt như: ăn nhiều chất đạm ít chất xơ, lười vận động, uống ít nước... thường xảy ra với dân văn phòng. Đặc biệt là việc nhịn đi vệ sinh cũng là một nguyên nhân dẫn đến bị táo bón.

Có thể trị được bệnh táo bón một cách đơn giản nhưng lại rất hiệu quả đó là sử dụng quả óc chó mỗi ngày, sẽ thấy dễ chịu hơn vì có hàm lượng chất xơ cao, công dụng bổ thận, ôn phế và có tác dụng tuyệt vời như liều thuốc tự nhiên chữa nhuận tràng.

Ngoài ra, còn có hiệu quả tốt điều trị chứng táo bón của phụ nữ khi mang thai hoặc khi sinh.

11. Hạt óc chó tăng cường hệ miễn dịch

Chất chống oxy hóa, thathelp trong quả óc chó rất cao, giữ cho hệ thống miễn dịch của cơ thể khỏe mạnh, tiêu diệt sự khởi đầu của mầm bệnh.

Điểm đáng chú ý nhất, axit ellegic quang hóa giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch bằng cách ngăn chặn các tế bào ung thư sinh sản.

12. Hạt óc chó giúp bảo vệ xương chắc khỏe

Xương là một thành tố vô cùng quan trọng của cơ thể. Bảo vệ xương chắc khỏe không những giúp bạn có cơ thể khỏe mạnh mà còn chống lại được bệnh tật.

Tuy nhiên, khi tuổi tác càng ngày càng cao thì canxi trong xương sẽ giảm dần, hệ xương cũng yếu đi... hiện tượng loãng xương xuất hiện.

Các chất dinh dưỡng có trong quả óc chó sẽ giúp xương của bạn trở nên chắc khỏe. Bạn sẽ không bị thiếu hụt lượng canxi cần thiết hàng ngày khi tuổi tác ngày càng tăng.

13. Cải thiện giấc ngủ hàng ngày với quả óc chó

Ở một thời điểm nào đó, cơ thể chúng ta sản xuất hormone melatonin báo hiệu với não rằng công việc đã được hoàn thành, cơ thể mệt mỏi cần được ngủ.

Vào thời gian bạn ngủ mỗi đêm cơ thể thường tiết ra melatonin, nhưng khi về già thì hàm lượng sản xuất melatonin sẽ suy giảm.

Và đây là lí do người cao tuổi thường mất ngủ và ngủ rất ít vào mỗi đêm.

Trong quả óc chó chất melatonin rất dồi dào nên trước khi đi ngủ hãy dùng vài hạt óc chó sẽ giúp bạn có một giấc ngủ ngon và dài hơn.

14. Giảm cân hiệu quả với quả óc chó

30g quả óc chó chứa 2,5g chất béo Omega 3, chứa 4g protein và 2g chất xơ... đầy đủ dưỡng chất và nhất là tạo ra cảm giác no.

Muốn giảm cân thành công thì cảm giác no rất quan trọng, vì nó kìm hãm việc ăn uống không điều độ.

Óc chó chứ chất béo không bão hòa giúp bạn không còn cảm giác thèm ăn trong một thời gian dài. Quả óc chó chứa nhiều vitamin, khoáng chất, các axit béo, protein và chất xơ. Loại quả này thay thế đồ ăn vặt của bạn mà không gây tăng cân.

15. Quả óc chó ngăn ngừa lão hóa da hiệu quả

Hạt óc chó rất giàu vitamin B và chất chống oxy hóa, giúp làn da khỏi tác hại của gốc tự do và ngăn ngừa nếp nhăn cùng dấu hiệu lão hóa.

Để có làn da sáng, nhất là khi vào giai đoạn lớn tuổi hãy chọn lựa bổ sung hạt óc chó cùng với nhiều hạt dinh dưỡng tuyệt vời khác, kết hợp với trái cây tươi, rau quả để làn da của bạn luôn sáng đẹp theo thời gian.

Nhiều thương hiệu mỹ phẩm trang điểm, chăm sóc da, chăm sóc tóc, dầu gội đầu đã sử dụng chiết xuất từ hạt óc chó và tinh dầu óc chó để giữ cho mái tóc khỏe mạnh và làm cho làn da sáng bóng.

Những người có da khô nên thử áp dụng dầu óc chó thường xuyên. Dầu óc chó giúp giữ cho làn da được dưỡng ẩm, nuôi dưỡng da từ bên trong, tăng cường sự phát triển của tế bào khỏe mạnh và rạng rỡ.

Đối với các bạn nữ muốn vòng 2 trở nên đẹp hơn hãy ăn thường xuyên món này với liều lượng thích hợp nhé, vì nó có khả năng giảm béo rất tốt.

16. Quả óc chó tăng khả năng làm cha

Một nghiên cứu ở châu Âu đã chứng minh rằng ăn 75 gram quả óc chó mỗi ngày sẽ cải thiện sức khỏe tinh trùng, tăng sức sống, khả năng di chuyển cũng như cân bằng hình thái của tinh trùng.

Quả óc chó chứa nhiều axit béo Omega 3 có nguồn gốc thực vật, Alpha-Linolenic Acid, giúp giảm bớt thể dị bội là những tế bào có nhiễm sắc thể bất thường gây ra các triệu chứng như bệnh Down.

Quả óc chó chứa vitamin B1 và B2, giàu chất kẽm, cung cấp năng lượng cần thiết cho hoạt động tình dục và tuyến tiền liệt. Rất tốt cho "chuyện ấy".

Quả óc tốt cho cả đàn ông.

Một số tác dụng phụ khi ăn quả óc chó

1. Tăng cân

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn quả óc chó quá nhiều có thể dẫn đến tăng cân vì hàm lượng năng lượng cao của nó. Nếu bạn đang tiêu thụ hạt óc chó với số lượng lớn và không kiểm soát việc tiêu thụ các thức ăn béo khác, bạn sẽ tăng cân một cách nhanh chóng.

2. Dị ứng

Tùy vào cơ địa, một số người khi ăn quả óc chó nhiều có thể gây ra dị ứng.

3. Phát ban và sưng

Ăn quá nhiều quả óc chó có thể gây phát ban và sưng. Những người nhạy cảm với các loại hạt có nhiều khả năng mắc các triệu chứng này.

4. Tiêu chảy

Quả óc chó chứa nhiều chất béo và dầu nên chúng có thể gây tiêu chảy nếu bạn sử dụng một lượng quá lớn trong thời gian ngắn.

5. Hen suyễn

Những người có cơ địa yếu và nhạy cảm có khả năng bị hen suyễn nếu ăn quá nhiều quả óc chó. Với những người mắc bệnh này thì nên kiêng sử dụng quả óc chó để tránh bệnh trầm trọng hơn.

6. Ung thư môi

Khi ăn quả óc chó, một lượng chất hóa học có tên jugione bám lại trên môi. Nếu sử dụng quá nhiều và thường xuyên thì chất này sẽ bám lâu trên môi bạn và dẫn đến ung thư.

7. Động thai

Phụ nữ mang thai và đang cho con bú nếu cơ địa nhạy cảm và dễ bị dị ứng thì nên hạn chế ăn quả óc chó. Đặc biệt, quả óc chó màu đen, có thể dẫn đến động thai.

Nếu mẹ không dị ứng thì nên ăn quả óc chó với lượng thích hợp để bổ sung Omega-3 giúp phát triển trí não thai nhi và hàng loạt các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.

Nếu dị ứng phụ nữ mang thai không nên ăn quả óc chó.

8. Sưng họng và lưỡi

Những người bị dị ứng với quả óc chó cũng có thể phải đối mặt với một số vấn đề nghiêm trọng. Sưng họng và lưỡi là một trong những tác dụng phụ khi bạn tiêu thụ một lượng lớn quả óc chó.

Nghiêm trọng hơn, một số người còn bị sưng phổi khiến việc thở trở nên khó khăn và thậm chí có thể dẫn đến tự vong.

9. Buồn nôn

Óc chó chứa các kháng thể kích thích các tế bào máu trắng để tạo ra histamine trong cơ thể. Các kháng histamin thúc đẩy các phản ứng dị ứng như buồn nôn, đau bụng và tiêu chảy.

Lưu ý khi sử dụng quả óc chó

Nên ăn cả vỏ lụa, sau khi bóc lớp vỏ cứng sẽ tới lớp vỏ lụa dễ bong như vỏ lạc rang nhưng bạn đừng loại bỏ nó, bởi 90% chất chống oxy hóa có trong quả óc chó đều tập trung tại đây.

Quả óc chó giàu dinh dưỡng và chất béo nên rất nhanh hư vì thế khi dùng xong phải bỏ vào hộp kín để trong tủ lạnh là tốt nhất.