Logo Bài Thuốc Quý

Mật ong: 19 Tác dụng thần kỳ của mật ong

10/08/2020 · Dược liệu
Mật ong là một vị thuốc, thực phẩm rất phổ biến, mật ong nguyên chất chứa rất nhiều dinh dưỡng, mang lại những tác dụng to lớn cho sức khỏe và làm đẹp.

Mật ong

Mật ong là một chất lỏng ngọt ngào được tạo ra bởi những con ong sử dụng mật hoa từ hoa, có khoảng 320 loại mật ong khác nhau về màu sắc, mùi và hương vị.

Mật ong chứa thành phần chủ yếu là đường, cũng như hỗn hợp các axit amin, vitamin, khoáng chất, sắt, kẽm và chất chống oxy hóa. Nó thường được sử dụng như một chất làm ngọt trong thực phẩm cũng như sử dụng như một loại thuốc.

Mật ong có thể bị nhiễm vi trùng từ thực vật, ong và bụi trong quá trình sản xuất, thu thập và chế biến. May mắn thay, với những đặc tính sẵn có của mật ong đã ngăn chặn được vi trùng này còn sống hoặc sinh sản.

Tuy nhiên, một số vi khuẩn sinh sản bằng bào tử, chẳng hạn như loại gây ngộ độc, có thể vẫn sinh sôi và phát triển. Điều này giải thích tại sao mật ong có thể gây ngộ độc ở trẻ sơ sinh.

Mật ong được sử dụng để trị ho, tiểu đường, nồng độ cholesterol cao, hen suyễn và sốt. Nó cũng được sử dụng để chữa tiêu chảy, loét miệng trong quá trình điều trị ung thư và loét dạ dày do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori). Mật ong cũng cung cấp một nguồn năng lượng dồi dào trong khi tập thể dục hoặc ở những người bị suy dinh dưỡng. Uống mật ong pha loãng giúp giảm đau và chữa lành vết thương sau khi cắt amidan.

Mật ong nguyên chất
Mật ong.

Dinh dưỡng trong mật ong

Mật ong là hỗn hợp của các loại đường và một số thành phần khác. Về thành phần carbohydrat, mật ong chủ yếu là fructose (khoảng 38,5%) và glucose (khoảng 31,0%). Các carbohydrat khác trong mật ong gồm maltose, sucrose và carbohydrat hỗn hợp. Trong mật ong, các vitamin và chất khoáng chỉ xuất hiện ở dạng vết. Mật ong cũng chứa một lượng rất nhỏ các hợp chất chức năng như chất chống ôxy hóa, bao gồm chrysin, pinobanksin, vitamin C, catalase và pinocembrin. Thành phần cụ thể của mật phụ thuộc vào hoa mà ong hút mật.

Thành phần của mật ong thông dụng: 

  • Fructose: 38,2% 
  • Glucose: 31,3% 
  • Sucrose: 1,3% 
  • Maltose: 7,1% 
  • Nước: 17,2% 
  • Các loại đường có khối lượng phân tử cao hơn: 1.5% 
  • Tro: 0,2% 
  • Các chất khác: 3,2% 

Chỉ số glycemic của mật ong là từ 31 đến 78.

Khối lượng riêng của mật ong là 1,36 kg/lít (nặng hơn nước 36%).

Con ong mật
Ong mật.

Tác dụng của mật ong với sức khỏe

1. Tăng cường năng lượng

Nguồn calo từ mật ong rất lành mạnh, nó giúp cơ thể con người chống lại mệt mỏi, bù đắp năng lượng do thiếu hụt. Cùng lúc thỏa mãn sự thèm khát đồ ngọt mang tính chất bẩm sinh, trong khi loại bỏ được nỗi lo lên cân an toàn.

Đặc biệt, ở các vận động viên thường hay đau cơ bắp do quá trình tập luyện, thi đấu. Dùng mật ong sẽ duy trì tốt năng lượng để họ thoải mái hoạt động.

2. Mật ong chữa bệnh đau dạ dày

Mật ong có thể chữa bệnh dạ dày và viêm loét dạ dày khi sử dụng kết hợp với tinh bột nghệ nhờ tính kháng khuẩn tự nhiên.

Sử dụng 1 thìa mật ong + nửa quả chanh vắt + nước ấm, uống trước khi ăn hoặc ăn hỗn hợp bột nghệ + mật ong mỗi buổi sáng thì từ 1-2 tháng sau sẽ cho hiệu quả tốt.

3. Điều hòa lượng đường huyết

Những người mắc tiểu đường hoan toàn có thể thưởng thức mật ong nhờ sự kết hợp của glucose và fructose giúp cân bằng lượng đường trong máu.

Với bệnh nhân tiểu đường đang ở mức độ 1, mỗi ngày ăn 1 muỗng mật ong sẽ đạt được lợi ích rất cao, cơ thể có sức khỏe chống chọi với bệnh tật thông qua lượng vitamin, khoáng chất, chống oxy hóa dồi dào.

4. Tốt cho hệ tiêu hóa

Vào mỗi sớm thức dậy, khi bụng còn đang đói, bạn nên ăn một thìa mật ong, hoặc pha vào cốc nước để uống giúp bảo vệ đường ruột, thúc đẩy tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn. Đặc biệt, khi đia qua dạ dày, nó sẽ diệt vi trùng, phục hồi tổn thương nhỏ tại niêm mạc.

5. Chữa ho

Thuộc tính kháng khuẩn ở mật ong rất mạnh, đem so sánh với các loại thuốc chữa ho thông thường cho kết quả vượt trội hơn hẳn. Nó giúp làm dịu nơi cổ họng, diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng. Uống nước ép chanh tươi và mật ong đều đặn, bạn sẽ nhanh thoát khỏi các cơn ho.

6. Bồi bổ sức khỏe tim mạch

Vitamin C, E cùng Pinocembrin góp mặt trong thành phần mật ong, tạo nên hệ thống phòng thủy, chống lão hóa tự nhiên, đồng thời giảm thiểu nguy cơ mắc tim mạch. Hàng ngày uống ly nước cho thêm vài muỗng mật ong là biện pháp để bạn ngăn ngừa bệnh tim khá tốt.

7. Chữa lành vết thương, làm dịu vết bỏng, sát khuẩn

Bằng tính chất khử trùng, kháng khuẩn tự nhiên, một số vết thương ngoài da, hoặc khi bị bỏng, bạn đừng quên tìm đến mật ong. Chỉ cần xoa lên vùng da cần làm lành một lượng nhỏ, nhiều lần trong ngày, bạn có cảm giác thoải mái, không còn đau rát, thời gian ngắn sẽ lành lặn trở lại.

8. Tăng cường chất lượng giấc ngủ

Lượng đường mật ong đưa vào cơ thể làm tăng insulin trong máu, giải phóng serotonin. Chất này lại chuyển hóa thành melatonin – loại hooc-môn thúc đẩy giấc ngủ ngon hơn.

Đặc biệt là người cao tuổi hoặc những người thường xuyên chịu áp lực, căng thẳng. Thay vì sử dụng thuốc ngủ với nhiều tác dụng phụ nguy hiểm. Thì mật ong nguyên chất chính là giải pháo hiệu quả và đơn giản hơn nhiều.

Với các cacbohydrate béo có trong mật ong kiểm soát sự giải phóng insulin và giúp tryptophan (hợp chất khiến con người buồn ngủ) thâm nhập vào não dễ hơn. Sử dụng một ly sữa ấm pha mật ong trước khi đi ngủ giúp xua tan mệt mỏi và thư giãn thần kinh để có giấc ngủ ngon và sâu hơn.

9. Ngăn ngừa ung thư

Trong số các loại thực phẩm chứa thành phần chống oxy hóa đa dạng, phong phú, mật ong đứng danh sách đầu bảng, phát huy tốt tính năng ngừa tế bào ung thư phát triển, hỗ trợ điều trị ung thư thận, phổi… hiệu quả.

10. Chữa bệnh chàm, bỏng

Sử dụng mật ong tạo ra một số dược phẩm điều trị chứng chàm. Hoặc bỏng vì sự lành tính và tính kháng khuẩn tốt. Vitamin C có trong mật ong có khả năng oxi hóa cao. Giúp tái tạo lớp da mới cho vết chàm và vết bỏng nhanh lành, mờ sẹo thâm.

Với trường hợp bỏng nhẹ có thể dùng mật ong nguyên chất thoa lên vết thương để vết thương nhanh lành hơn.

11. Nếu bị hen suyễn

Bạn hãy sử dụng mật ong rừng vào buổi tối trước khi đi ngủ, kiên trì trong 3 tháng sẽ cải thiện tình trạng bệnh đáng kể.

12. Mật ong chế biến nhiều loại thức ăn bổ sung dinh dưỡng

Nhờ đặc tính nhiều chất dinh dưỡng trong thành phần. Mật ong thường được sử dụng tạo ra bánh, mứt hay các món ăn trong thực đơn hằng ngày của các gia đình.

Mật ong ngọt, có mùi thơm dễ chịu và độ đậm đà đủ làm hương vị của các món ăn trở nên ngon hơn. Thông thường ở Việt Nam, mọi người thường có khái niệm mật ong nguyên chất phải là mật ong rừng.

Tức là những tổ ong trú ở trong rừng, chúng làm tổ và lấy mật từ các loại cây hoa rừng.

Khái niệm này hoàn toàn không đúng nghĩa, khi mật ong nguyên chất được hiểu là do chính ong hút mật hoa tạo ra. Mà không pha chế thêm, vì thế các chị em hoàn toàn có thể sử dụng mật ong nguyên chất (dù là mật ong rừng hay mật ong nuôi mà không pha chế) để làm các món ngon.

Ong mật rừng
Tổ ong rừng.

Tác dụng làm đẹp của mật ong

Bên cạnh việc chăm sóc, bảo vệ sức khỏe, mật ong còn đem đến hàng loạt tác dụng tuyệt vời trong quá trình làm đẹp an toàn.

1. Làm sáng da, trị thâm

Pha hỗn hợp mật ong cùng sản phẩm từ cây thuốc nam như tinh bột nghệ/chanh đắp lên da tuần 2 lần để giúp các vết thâm mờ đi và làm da sáng hơn nhờ hoạt chất có trong hỗn hợp có chứa vitamin C và có khả năng tẩy tế bào chết trên bề mặt da.

2. Mật ong hiệu quả trong việc bảo vệ da khỏi tác động của các tia UVA, UVB

Nếu da bạn bị sạm, cháy nắng sau kì ngỉ đi du lịch thì có khả năng cao sẽ bị lão hóa sớm, hoặc ung thư da. Sử dụng các loại kem dưỡng có chứa mật ong trước khi thoa kem chống nắng để tăng cường hiệu quả.

Đồng thời uống mật ong hằng ngày vào buổi sáng giúp bảo vệ da tốt hơn khi tiếp xúc với nắng.

3. Tẩy da chết

Các loại axit (axit alpha hydroxy, axit malic) trong vị thuốc dân gian chúng ta đang đề cập đến có khả ăng tẩy tế bào chết hoàn hảo, kích thích sản sinh tế bào mới, mang lại sự rạng ngời cho làn da.

4. Tốt cho làn da

Thành phần giàu dinh dưỡng, cùng với tính chống khuẩn, chống nấm cao của mật ong giúp nuôi dưỡng làn da luôn khỏe đẹp. Những vết thâm, nám xuất hiện trên da nhanh chóng bị đánh bật nếu bạn thường xuyên thoa nguyên liệu lên đó trước khi đi ngủ.

Dưỡng chất sẽ hấp thụ cả đêm, sáng hôm sau rửa lại mặt bằng nước ấm. Vài ngày thực hiện liên tục bạn sẽ nhận thấy sự cải thiện đáng kể.

Không chỉ thế, các vấn đề liên quan đến da liễu như vẩy nến, eczema, ecpet hay sưng viêm ở da khi lựa chọn mật ong cũng trở thành giải pháp giải quyết một cách triệt để.

Từng hoạt chất sẽ xâm nhập vào tận sâu trong nang lông, làm sạch chất bẩn gây tắc lỗ chân lông, chống nhiễm trùng, từ đó ngừa mụn nảy nở.

Hơn hết, nó giúp hấp thu nước, giữ nước lại trong da, mang đến làn da mịn mềm, căng mướt.

5. Giảm cân

Các yếu tố có lợi mà mật ong hội tụ đều có công dụng kích thích trao đổi chất béo, cholesterol, duy trị trọng lượng cơ thể, ngăn ngừa tình trạng béo phì.

Uống nước ấm có pha mật ong cùng chanh ép mỗi buổi sáng khi bụng còn đói sẽ vừa tốt cho tiêu hóa, vừa là liệu pháp giảm cân cực kỳ hữu hiệu.

6. Chăm sóc tóc

Mái tóc thường xuyên phải hứng chịu những tác động từ môi trường bên ngoài như bụi bẩn, ánh nắng mặt trời, việc lạm dụng hóa chất, tạo kiểu tóc; hoặc tác động từ bên trong trường hợp thiếu dưỡng chất để nuôi dưỡng tóc.

Vì thế, vấn đề tóc xơ rối, gãy rụng, chẻ ngọn rất thường gặp.

Mật ong hứa hẹn giúp bạn loại bỏ nỗi lo này nhờ đặc tính dưỡng ẩm, duy trì sức khỏe mái tóc luôn bóng mượt.

Kết hợp cùng với dầu dừa, mang đến giải pháp chăm sóc tóc tuyệt vời thông qua cơ chế làm mịn lớp biểu bì tại da đầu, tạo độ óng mượt cho mái tóc bạn hằng mong muốn.

7. Ngăn rụng tóc

Đây là tác dụng của mật ong ít người biết đến, nó giúp ngăn rụng tóc bằng việc bổ sung độ ẩm và giúp tóc khỏe khoắn, ít gãy rụng, kích thích mọc nhanh dài hơn.

Sử dụng mật ong đúng cách

Mật ong chỉ an toàn cho người lớn và trẻ từ một tuổi trở lên. Tuyệt đối không cho trẻ em dưới 1 tuổi, đặc biệt là trẻ sơ sinh sử dụng mật ong vì có thể gây ra một tình trạng đường tiêu hóa hiếm gặp nhưng nghiêm trọng (ngộ độc ở trẻ sơ sinh) do tiếp xúc với bào tử Clostridium botulinum. Các bào tử của vi khuẩn ngộ độc được tìm thấy trong bụi và đất có thể xâm nhập vào mật ong, mà trẻ sơ sinh lại không có một hệ thống miễn dịch phát triển để chống lại nhiễm trùng. 

Bên cạnh đó, vi khuẩn từ bào tử có thể phát triển và nhân lên trong ruột của em bé, tạo ra độc tố nguy hiểm.

Nhưng cha mẹ có thể cho trẻ ăn ngũ cốc có chứa mật ong, vì đây là sản phẩm đã được nấu chín. Một số người nhạy cảm hoặc dị ứng với các thành phần cụ thể trong mật ong, đặc biệt là phấn ong cũng không nên sử dụng mật ong. Dị ứng phấn hoa ong có thể gây ra các phản ứng nghiêm trọng với cơ thể và đôi khi gây tử vong. 

Các dấu hiệu và triệu chứng của phản ứng bao gồm: khò khè và các triệu chứng hen suyễn khác, chóng mặt, buồn nôn, nôn, toát mồ hôi, ngất xỉu, nhịp tim không đều,... Loại mật ong Rhododendrons có chứa độc tố có thể gây ra các vấn đề về tim, huyết áp thấp và đau ngực.

Đối với phụ nữ mang thai và cho con bú: Hoàn toàn có thể sử dụng được các sản phẩm đến từ mật ong, tuy nhiên, không nên sử dụng quá nhiều.

Ở bệnh nhân tiểu đường cần hạn chế sử dụng một lượng lớn mật ong vì nó có thể làm tăng lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2. Ngay cả khi mật ong là tự nhiên, nó cũng không tốt hơn đường trắng hoặc nâu thông thường đối với người ăn kiêng hoặc người mắc bệnh tiểu đường. Trên thực tế, một muỗng mật ong có nhiều carbohydrate và calo hơn so với đường trắng hoặc đường nâu.

Cách phân biệt mật ong nguyên chất

Mặc dù sở hữu muôn vàn ưu điểm, chinh phục người dùng bằng những lợi ích bất ngờ. Thế nhưng, nếu không chọn mua, sử dụng đúng loại mật ong chất lượng chuẩn, bạn sẽ không đạt được kết quả như ý.

Thậm chí, trường hợp mật ong nuôi đường ngày nay trà trộn với mật ong nguyên chất, tiềm ẩn nhiều mối nguy hại đối với sức khỏe người dùng.

Để tránh trường hợp dùng phải loại mật ong kém chất lượng, bạn nhất định cần bỏ túi cho mình một số cách thức nhận biết chính xác mức độ nguyên chất được bật mí dưới đây.

1. Cho mật vào ngăn đá lạnh

Bạn có thể cho chai mật ong vào ngăn đá tủ lạnh, sau khoảng 2-3h thấy mật ong cứng lại giống đá chứng tỏ đó 100% là nước đường.

Trường hợp đông nửa chai là mật pha nước đường, hoặc ong nuôi ăn đường.

Thấy mật đông ở dạng gel, sờ vào có độ dẻo quánh dù là mật ong thật, song thu hoạch chưa đúng độ, còn non, ong thợ chưa quạt hết nước ra khỏi mật, thu mật trời mưa.

2. Thử mật bằng nước

Nhỏ một giọt mật ong vào cốc nước. Nếu mật đi thẳng xuống đáy cốc là mật chuẩn, đặc. Mật gặp nước tan ngay là mật giả, pha đường.

3. Sờ, nếm

Lấy chút mật ong ra ngón tay, sờ thử thấy mềm, không có sàn sạn, nếm bằng miệng mật tan nhanh, vị ngọt và hương thơm đậm, nuốt nhiều tuy gắt ở cổ song lại không ngấy là hàng tốt.

Ngược lại, mật do chế biến bao giờ cũng có cảm giác sạn, độ ngọt cùng mùi thơm khá nhạt, cho vào miệng nếm thấy lâu tan, hơi vướng víu ở cổ khi nuốt.

4. Kiểm chứng thông qua cọng hành

Dùng cọng hành tươi để nhúng vào mật ong. Thấy nó héo, chứng minh mật ong nguyên chất. Mật càng cô đặc thì hành càng héo nhanh.

5. Quan sát mật lên men, tạo bọt

Bạn vặn kín nút chai mật. Vài ngày sau, quan sát, đánh giá. Mật thật thì phấn hoa sẽ lên men, tạo khí gas, Khi mở nắp mật theo bọt mà trào ra khỏi miệng chai giống như chúng ta bật nắp lon nước ngọt có gas vậy.

6. Dùng lòng đỏ trứng gà

Chuẩn bị lòng đỏ trứng gà, bỏ ở bát. Rồi từ từ đổ mật ong lên trên bề mặt sao cho phủ kín lòng đỏ. Mật thật ngay lập tức khiến lòng trứng thay đổi màu sắc, bị làm chín từ từ. Để nguyên khoảng 6-8 tiếng đồng hồ, lòng đỏ trứng sẽ cô cứng lại, không còn màu đỏ tươi sống nữa.

Bảo quản mật ong đúng cách, sử dụng lâu dài

Khi đã mua được mật ong ưng ý, bạn chú ý điều kiện bảo quản tốt càng kéo dài thời gian sử dụng, mà không hề thay đổi chất lượng.

  • Nhiệt độ lý tưởng nhất tại môi trường 21-26 độ C, khô thoáng, tránh tiếp xúc ánh nắng mặt trời trực tiếp, dễ làm mật biến đổi màu, đổi chất, giảm hiệu quả.
  • Mật bảo quản ở các lọ chất liệu không gây ra phản ứng hóa học, ưu tiên lọ thủy tinh, sứ.
  • Mật ong có xu hướng hút mùi thơm từ thực phẩm ở gần chúng, bạn cần biết điều này để tránh đặt gần gia vị mùi đặc trưng.
  • Theo thời gian, mật ong thật cũng có thể bị kết tinh. Muốn làm chậm quá trình đó, không được để lọ mật phơi trần bên ngoài không khí, tránh tiếp xúc nước. Để làm tan chảy lượng mật ong bị kết tinh, bạn dùng nước ấm ngâm, chỉ ấm mà không được quá nóng.

Những người không nên sử dụng mật ong

1. Các trẻ nhỏ chưa tròn tuổi

Các bé dưới 1 tuổi cần thiết nhất là sữa mẹ, vậy nên cho trẻ sử dụng mật ong là điều không nên. Mặc dù mật ong có thể giúp cho trẻ nhỏ ăn ngon miệng và hấp thu tốt hơn, thế nhưng ngay từ khi những con ong thợ mang phấn hoa về tổ thì mật ong cũng có thể bị nhiễm botox, hay kể cả mật ong để lâu cũng sẽ có khả năng bị nhiễm botox. Bào tử vi khuẩn này có sức sống mạnh mẽ và khó bị tiêu diệt ngay cả khi để trong môi trường nhiệt độ sôi.

Hơn nữa, khi trẻ dưới một tuổi, các bộ phận chức năng của bé vẫn còn yếu và chưa được thực sự hoàn thiện nên các vấn đề tiêu hóa sẽ trở nên khó khăn hơn, đó là lý do vì sao trẻ nhỏ hay được khuyến cáo sử dụng sữa mẹ là chính. Vậy nên nếu để trẻ hấp thụ mật ong, có thể sẽ khiến bào tử botox xâm nhập và các bộ phận chức năng không thể tự đào thải độc tố sẽ làm cho bé bị ngộ độc và có nhiều triệu chứng dễ thấy như mệt mỏi, hay khóc quấy, ăn không ngon. Mặc dù tỷ lệ trẻ nhiệm botox là rất ít nhưng các bác sỹ vấn khuyến cáo không nên cho trẻ dưới 1 tuổi ăn bất kỳ loại thực phẩm nào có chứa mật ong.

2. Bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường

Đây là đối tượng cần phải tránh xa mật ong vì trong thành phần dinh dưỡng của mật ong có một lượng vô cùng nhiều các đường đơn mà đối với người tiểu đường thì đây không khác gì bơm thêm đường vào máu và khiến cho bệnh tình nặng hơn.

Các chức năng của cơ thể vốn đã hoạt động kém hơn khi mắc bệnh lại được tiếp nhận một lượng đường lớn vào máu mà không qua tiêu hóa sẽ khiến cho họ phát bệnh nhanh hơn.

3. Không dùng cho những người bị tụt huyết áp

Vì mật ong sẽ là một trong những nguyên nhân gây đến tình trạng huyết áp xuống thấp hơn. Nguyên nhân chính do trong hợp chất Acetylcholine có trong thành phần của mật ong. Nếu bạn là người huyết áp thấp thì không nên sử dụng mật ong, hoặc nếu có phải theo sự chỉ dẫn của bác sỹ.

4. Đối với người bị cảm cúm và đang sử dụng thuốc

Trong các bài thuốc dan gian thì mật ong là loại thuốc có thể giúp kiềm chế và lắng dịu những cơn ho. Vậy nên mọi người thường áp dụng cách này mỗi khi bị ho. Thế nhưng theo một nghiên cứu của giáo sư người Trung Quốc thì khi bị cảm và sử dụng thuốc thì tuyệt đối không nên sử dụng mật ong thêm nữa.

Mật ong có thể làm cho đường hô hấp dễ chịu hơn, đờm dễ long ra và nhuận cổ hơn. Bạn có thể sử dụng mật ong ngậm một chút trong cổ sẽ làm cổ dịu lại và đỡ ho hơn. Nhưng khi đã sử dụng thuốc cảm vào rồi, tuyệt đối không được dùng thêm mật ong, bởi các thành phần trong thuốc và mật ong sẽ phản nhau và làm cho thuốc mất hiệu quả.

Bên cạnh đó, ngay cả các loại thuốc si ro mà có chứa thành phần mật ong cũng không dùng kèm với thuốc cảm vì nó sẽ gây tác dụng như trường hợp dùng mật ong nguyên chất.

5. Người mắc bệnh xơ gan

Bệnh nhân xơ gan cũng là một trong những trường hợp không nên sử dụng mật ong do có chứa một thành phần rất có hại cho những người bệnh này đó chính là monosaccharide.

Thân Thiện
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM
Cây ba chạc

Cây ba chạc

17/08/2020
Sâm cao ly

Sâm cao ly

15/08/2020
Cây sài đất

Cây sài đất

15/08/2020
Tam thất

Tam thất

04/08/2020