Nguyên nhân gây sạm da mặt

Trong chứng sạm da mặt có sự xuất hiện những nốt hay mảng màu sẫm hơn xung quanh. Đó là tình trạng tăng nhiễm sắc tố. Bệnh không nguy hiểm nhưng là mối quan tâm không nhỏ về mặt thẩm mỹ của nhiều người. Sự khác nhau về màu da ở con người liên quan đến số lượng melanin, oxyhemoglobin, hemoglobin khử và caroten. Melanin là sắc tố chủ yếu tạo nên màu da, tóc và mắt. Nó cũng là lá chắn làm giảm tác hại của tia cực tím đối với da, ngăn ngừa các phản ứng viêm da do ánh nắng. Sạm da có thể toàn thân hay khu trú. Da có thể nhẵn hay xù xì, lan tỏa hay từng mảng, có màu nâu vàng (nám da), cà phê sữa hay đen, kèm ngứa hay triệu chứng của các bệnh khác.

Sạm da mặt ở nữ giới gây mất thẩm mỹ

Nguyên nhân gây sạm da

Sự lão hoá của cơ thể: Dưới sự tấn công của các gốc tự do, cơ thể con người dần già đi theo năm tháng. Với người phụ nữ, có thể cảm nhận thấy sự già đi của mình khi bước qua tuổi 30, kèm theo đó là các vết nám, sạm, tàn nhang xuất hiện ngày càng nhiều trên mặt.

Do rối loạn sắc tố, di truyền: Da của bệnh nhân có chỗ bị đen, có nhiều nốt ruồi đen, bớt bẩm sinh, vết chàm trên môi, mặt, ngón tay. Đơn cử là bệnh u xơ thần kinh – một bệnh di truyền trội, xuất hiện từ lúc 3 tuổi. Thương tổn da chủ yếu ở thân mình, tứ chi. Đó là các dát màu nâu, hơi vàng hay cà phê sữa, kích thước mảng 1-1,5 cm, có trên 6 mảng, kèm theo nhiều u xơ nhỏ, có chân dính với da, đặc biệt chỉ khu trú ở phần trên cơ thể, kèm theo là triệu chứng của u tuyến cận giáp.

Nguyên nhân nội tiết: Mỗi khi sự bài tiết nội tiết tố sinh dục estrogen… ở phụ nữ bị rối loạn (phụ nữ mang bầu và ở tuổi tiền mãn kinh) sẽ kích thích cơ thể tăng sản xuất các hắc sắc tố gây nám da, sạm da và tàn nhang. Người máu xấu, kém lưu thông khí huyết dẫn đến làn da kém được nuôi dưỡng cũng dễ dẫn đến tình trạng nám da, sạ da, tàn nhang.

Bệnh lí cơ thể: Bệnh nhân suy dinh dưỡng trường diễn thường có các dát màu nâu bẩn ở khắp thân mình. Hiện tượng này cũng gặp ở các bệnh giảm protein, viêm cầu thận mạn, viêm đại tràng mạn, hội chứng giảm hấp thu, đôi khi tóc biến đổi thành màu đỏ nâu. Trong bệnh thiếu vitamin B12, tóc có màu nâu xám, da tăng sắc tố ở các khớp nhỏ của bàn tay. Các u ác tính ở giai đoạn cuối có thể làm da tăng sắc tố, có màu xanh đen. Các dát màu nâu, mịn như nhung, vị trí thường ở nách. Bệnh thường kết hợp với các ung thư biểu mô đường tiêu hóa, hô hấp. Sạm da cũng hay gặp ở người xơ gan, đái tháo đường. Bệnh nhân kém ăn, nhức đầu, gầy sút, suy nhược, nhịp tim chậm. Bệnh thường kéo dài, khó chữa.

Sạm da mặt do nhiều nguyên nhân gây nên

Tiếp xúc với dầu lửa và ánh nắng: Bệnh hắc tố Riehl gặp ở những công nhân tiếp xúc với các sản phẩm dầu lửa, hắc ín, những người nội trợ dùng bếp ga, dầu hỏa; thường gặp ở lứa tuổi 30. Da sạm khi ra nắng, có hiện tượng ngứa nhẹ. Bắt đầu sạm da ở mặt, trán, thái dương, gò má, cằm, chi trên, bụng, ngực, chi dưới; lúc đầu sẫm, sau đó có màu đen, là những chấm hay mảng đen, da thô ráp.

Vết thương trên da: Tổn thương da trong các chấn thương cơ học hay do bỏng, nóng, do tia tử ngoại… Trong sinh hoạt hàng ngày cũng có trường hợp viêm da tiếp xúc sau đó để lại sẫm màu (ví dụ viêm da dị ứng do tai nghe điện thoại, để lại vết sẫm màu quanh vành tai, viêm da tiếp xúc qua dây đeo đồng hồ mạ kền để lại vết sạm da quanh cổ tay…). Loại sạm da này cũng còn có thể gặp trong trường hợp bôi thuốc không thích hợp ở vùng da mỏng như da mặt, da bụng, phía trong đùi, cẳng tay, thông thường nhất là do các thuốc như ASA, BSI, mỡ crisofanic…

Dùng hóa mỹ phẩm: Điều tra tiền sử, phần lớn bệnh nhân đã dùng nhiều loại kem và sữa rửa mặt, …) có những loại mỹ phẩm rất tốt đắt tiền nhưng đối với người cơ địa dị ứng (không hợp) vẫn có thể bị viêm da dị ứng sau thành nhiễm sắc, sạm da. Nhất là ở nước ta, với khí hậu nhiệt đới, nhiều nắng, các kem phấn có mùi thơm rất dễ gây cảm ứng với ánh sáng (cảm quang) gây viêm da nhiễm sắc. người dùng hóa trị liệu lâu ngày, dùng thuốc tránh thai, thuốc chống sốt rét, tetraxyclin cũng gây sạm da.

Điều trị bệnh sạm da

Muốn điều trị kết quả chủ yếu phải ngừng hoàn toàn tiếp xúc với chất đã gây bệnh như thay đổi nghề nghiệp, thay đồ dùng. Dùng các loại thuốc chữa sạm theo chỉ dẫn của bác sỹ chuyên khoa. Bôi kem chống nắng bảo vệ da. Melanin có thể bị nhạt hoặc mất màu bởi các chất oxy hóa khử mạnh như oxy già, thuốc tím, vitamin C.

Ngoài việc điều trị nguyên nhân, tránh tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh, ta còn có thể điều trị bằng vitamin C liều cao, Methionin, vitamin nhóm B, điều trị các bệnh tiêu hóa, an thần. Có thể dùng điện thủy châm các huyệt can du, phế du, thận du bằng vitamin B12, vitamin H3, Novocain 1%. Điều trị 1-3 lần/tuần, mỗi đợt 2-3 tháng. Kết quả điều trị tốt 28%, vừa 41%, không khỏi 26%. Cách tốt nhất là khi bị sạm da, bệnh nhân phải đi khám bác sĩ chuyên khoa để xác định đúng nguyên nhân để được điều trị và phòng bệnh đúng cách.